ŞİFALI BİTKİLER

Şifalı bitkiler, yabani olarak yetişen ve bazıları bahçelerde yetiştirilen, bir kısmıda Antikçağ'dan beri tedavi amacıyla kullanılan bitkilerdir.Şifalı bitkilerin tıpta kullanımı insanlık kadar eskidir.Çin'de 5000 sene önce kullanılan denizüzümü, İspanyol istilasından önce İnkalar'ın kullandığı kınakına kabuğu örnek gösterilebilir.İnsanlığın binlerce yıldan beri keşfettiği şifalı bitki sayısı, bilinmeyenlerin yanında oldukça sınırlıdır.Dünya'nın çeşitli yörelerinde yetişen 800 000 - 1 000 000 kadar bitki türünün ancak 500 000 kadarı derlenip sınıflandırılmıştır.Buna her yıl 2000 kadar tohumlu bitki türü tanımlanıp eklenmektedir.Besin elde etmek için yetiştirilen bitki türleri 3000 dolayındadır.Tedavi amacıyla kullanılan bitkilerin miktarı Antikçağ'dan beri devamlı bir artış göstermektedir. Mezopotamya'da bitkisel drog miktarı 250 dolayındaydı.Eski Yunan'da 650 kadar şifalı bitki tanınıyordu.Arap-Fars uygarlıklarında bu sayı 1000'e yükselmiş.XIX.yy'ın başlarında 13 000'e ulaşmıştır.Günümüzde bu miktar 20 000 dolayındadır.Türkiye'de tıbbi amaçla kullanılan şifalı bitki miktarı en az 500 kadardır.

Bitkilerde etkin maddelerin birçoğunun sentez yoluyla elde edilmesi bitkilerin kullanım alanını oldukça daraltmışsa da yeni buluşlar bitkisel eczaların yeniden değer kazanmasına yol açmıştır.Şifalı bitkiler tüm iklim ve bölgelerde, çok çeşitli ortamlarda yetişir.Sıcak ve kurak yerlerde rezene, kekik, biberiye, adaçayı, devedikeni v.b.Dağlık yerlerde boğanotu, öküzgözü, kızılkantaron, güzelavratotu, ayıüzümü v.b. Deniz kıyılarında, tuzlu topraklarda deniz pelini, sukerevizi, adasoğanı, v.b.Dere kenarlarında hatmi, nane, kaşıkotu, sıracaotu, kediotu v.b.Yamaçlarda manisalalesi, yabankekiği v.b.taşlı ve çakallı bölgelerde yüksükotu, kibritotu, katırtırnağı v.b.Çit kenarlarında ve çalılıklarda ebegümeci, yabaneriği, cezayirmenekşesi v.b.Ağaçlık yerlerde, ormanlarda inciçiçeği, çobanpüskülü, ardıç, mührüsüleyman v.b.Kırlarda, otlaklarda çiğdem, kurtpençesi v.b.Sulak yerlerde balıdarn v.b.Suda nilüfer, tere v.b.Şifalı bitkilerden hekimlikte infusyon, dekoksiyon, toz, merhem, tıbbi yağ, kokulu yağ, tentür ve çeşitli özütler halinde yararlanılır.Bir kısmı parfümeride de kullanılan şifalı bitkilerden bazıları Türkiye'nin ihraç ürünlerindendir.

Unless otherwise stated, the content of this page is licensed under Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 License